Την Τετάρτη, 25 Μαΐου, στο πλαίσιο του Σεμιναρίου της Τετάρτης με τίτλο “Ζωές υπό διωγμό: η προσφυγική κρίση στην Ελλάδα”, καλεσμένη στο Πάντειο Πανεπιστήμιο ήταν η ΜΚΟ Praksis. Πραγματοποιήθηκε παρέμβαση από το ΣΒΕΜΚΟ, την Ελευθεριακή Παρέμβαση Παντείου και σειρά άλλων συλλογικοτήτων και αλληλέγγυων. Παρακάτω το κείμενο από την παρέμβασή μας, ενώ θα ακολουθήσει και αναλυτική ενημέρωση τις επόμενες μέρες.
Εργαζόμενοι/ες στις ΜΚΟ & προσφυγική κρίση: μία διαφορετική αφήγηση
Tο Σωματείο Βάσης Εργαζομένων στις ΜΚΟ (ΣΒΕΜΚΟ) ιδρύθηκε το 2010 και αποτελείται από εργαζόμενους, και όχι μέλη της διοίκησης ή διευθυντικά στελέχη και εθελοντές των ΜΚΟ. Σκοποί του σωματείου είναι, μεταξύ άλλων, η ανάδειξη των ιεραρχικών μοντέλων και των διακρίσεων στις ΜΚΟ, καθώς και η αναγνώριση του πραγματικού καθεστώτος εργασίας μας, καθώς συχνά από τους εργοδότες μας δεν μας αναγνωρίζεται ούτε η ίδια η ιδιότητά μας ως εργαζομένων. Αποτελεί επίσης για όλους και όλες εμάς ένα σημείο αναφοράς, όπου η καθημερινή τριβή και πάλη μας κάνει να συνειδητοποιούμε ότι ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός, μακριά από λογικές ανάθεσης των αποφάσεων που καθορίζουν τις ζωές μας στους παντός τύπου ειδήμονες.
Από την αρχή της προσφυγικής κρίσης οι ΜΚΟ επικαλούμενες το υψηλό αίσθημα ευθύνης και την κρισιμότητα της κατάστασης, έχουν βρει έναν πολύ αποτελεσματικό τρόπο να εντατικοποιήσουν τις ήδη υπάρχουσες μορφές εκμετάλλευσης. Η εθελοντική και ανασφάλιστη εργασία ως προϋπόθεση για μελλοντική πρόσληψη, οι συμβάσεις έργου (μπλοκάκια ΟΑΕΕ) και η αντίληψη των εργαζομένων ως «συνεργατών» και όχι ως μισθωτών, οι πολύμηνες καθυστερήσεις μισθών και οι απλήρωτες υπερωρίες είναι η βασική εργασιακή συνθήκη για τις ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στα νησιά του Αιγαίου και τις υπόλοιπες περιοχές της χώρας. Παρά το ότι αυτά αποτελούν χαρακτηριστικό σχεδόν όλων των επιχειρήσεων, η μεγαλύτερη επιτυχία των ΜΚΟ βρίσκεται στο επιχείρημα πως η συνθήκη αυτή πρέπει να γίνεται αποδεκτή με στωικότητα καθώς η εξυπηρέτηση και κάλυψη των αναγκών του πληθυσμού σε ανάγκη τις ξεπερνάει.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο «έκτακτης ανάγκης» οι λέξεις χάνουν το νόημά τους και χρησιμοποιούνται ανάλογα με τα συμφέροντα της κυριαρχίας. Ο πανταχού ξεριζωμένος άνθρωπος γίνεται πρώτα ανεπιθύμητος οικονομικός μετανάστης και στην καλύτερη των περιπτώσεων πρόσφυγας ο/η οποίος/α χρήζει διεθνούς προστασίας. Ακόμα και στην περίπτωση του πρόσφυγα βέβαια, όταν οι περιστάσεις απαιτούν την «ομαλοποίηση» των ανθρώπινων ροών ο ορισμός κόβεται και ράβεται, ώστε να εμπεριέχει συγκεκριμένες εθνοτικές ομάδες (κατά κύριο λόγο Σύριοι και Ιρακινοί) οι οποίες μπορούν να αναζητήσουν την τύχη τους σε άλλη ευρωπαική χώρα. Συμμέτοχες σε αυτό το παιχνίδι των όρων είναι οι απανταχού ΜΚΟ, οι οποίες βλέπουν ότι μία έμπρακτη εναντίωσή τους στο υπάρχον καθεστώς θα τις αφήσει έξω από τον χορό των χορηγιών και από την άλλη οι θεσμικοί φορείς όπως η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, η οποία υλοποιεί αποφάσεις κρατών και ευαγγελίζεται έναν «αυτόνομο» και «ανεξάρτητο» ρόλο παρατηρητή.
Η φιλανθρωπία βαφτίζεται “αλληλεγγύη”, όπου μεγάλα επενδυτικά ταμεία, ιδρύματα και πολυεθνικές σπεύδουν να βοηθήσουν τους δύσμοιρους και ταλαιπωρημένους αυτού του κόσμου. Η αλληλεγγύη ως έννοια ισότιμης και ανιδιοτελούς πράξης σε ένα ανατρεπτικό πλαίσιο καθημερινής πάλης καταντάει ένα ακόμα μαρκετίστικο εργαλείο στη διεθνή πολιτική και οικονομική σκακιέρα. Από την άλλη εργαζόμενοι και «εξυπηρετούμενοι», όπως αποκαλούνται οι πρόσφυγες, βιώνουμε την αυταρχικότητα των κάθετων και ιεραρχικών δομών που καλά κρατούν στο εσωτερικό των ΜΚΟ.
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, εργαζόμενοι/ες, φοιτητές/ριες και κάθε κοινωνική ομάδα καλούμαστε να δούμε τις ζωές μας μέσα από αυτές των προσφύγων. Στο σταυροδρόμι αυτών των ζωών συναντιέται αφενός ο καθημερινός μας αγώνας για αξιοπρεπή διαβίωση και εργασία και αφετέρου τα όνειρά μας να νοηματοδοτήσουμε εμείς οι ίδιοι/ες το παρόν και το μέλλον μας, αρνούμενοι/ες τις υποδείξεις των διαφόρων τύπου ειδικών. Σε αυτό το πλαίσιο είναι που οι λέξεις αποκτούν και πάλι το νόημά τους και γίνονται το όχημα για έναν κόσμο αλληλεγγύης, ισότητας και ελευθερίας για όλους και όλες.
Σωματείο Βάσης Εργαζομένων στις ΜΚΟ (ΣΒΕΜΚΟ)