Δημοσιοποιείται ανοιχτή επιστολή (επικαιροποιημένη με τρέχοντα περιστατικά), σε συνέχεια αντίστοιχης που στάλθηκε στις 6/3 στις διοικήσεις των ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στη Λέσβο.
Το Σωματείο Βάσης Εργαζομένων στις ΜΚΟ (εφεξής ΣΒΕΜΚΟ) αποτελεί τον πρωτοβάθμιο κλαδικό συνδικαλιστικό φορέα των εργαζομένων στις πάσης φύσεως Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις. Το ΣΒΕΜΚΟ βρίσκεται σε ανοιχτή επικοινωνία με τη Συνέλευση Βάσης Εργαζομένων σε ΜΚΟ Λέσβου, στην οποία συμμετέχουν και μέλη μας και από όπου λαμβάνει τακτική, απευθείας ενημέρωση για τα τεκταινόμενα στο νησί. Με το παρόν μήνυμα θα θέλαμε να αναδείξουμε την έκρυθμη κατάσταση που επικρατεί στο νησί της Λέσβου. Όπως είναι ευρέως γνωστό, στο πρόσφατο διάστημα οι συνθήκες τόσο για πρόσφυγες όσο και για εργαζόμενους/ες σε Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις έχουν αναδιαμορφωθεί: πλέον απειλείται η ασφάλεια τόσο των προσφύγων όσο και των εργαζομένων. Βιώνουμε το τελευταίο διάστημα μια έξαρση βίας και τραμπουκισμού σε καθημερινή βάση σε διάφορα σημεία της πόλης.
Ας παραθέσουμε ένα σύντομο χρονικό: στις 03/02/2020, μετά από πορεία μεταναστών στην πόλη της Μυτιλήνης η αστυνομία αποφάσισε να οδηγήσει την πορεία μέσα από το χωριό της Μόριας για επιστροφή των μεταναστών στον παρακείμενο καταυλισμό. Αυτή η πράξη για τους ήδη δυσαρεστημένους κατοίκους αποτέλεσε το «σπίρτο που άναψε την φωτιά». Οι κάτοικοι θεώρησαν ότι απειλήθηκε η ασφάλεια τους και άρχισαν να παίρνουν μέτρα προστασίας καλώντας σε λαϊκή συνέλευση και δημιουργώντας μπλόκα προστασίας του χωριού τους. Παράλληλα, ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, σε δημόσια τοποθέτηση υπέδειξε τις ΜΚΟ ως υπαίτιες για την υποκίνηση της πορείας διαμαρτυρίας των μεταναστών και προσφύγων. Στόχος να αποσοβήσει τις ολοφάνερες ευθύνες της κυβέρνησης για το πάγωμα των μεταφορών προσφύγων προς την ενδοχώρα και τον εγκλωβισμό χιλιάδων μεταναστών στο νησί υπό άθλιες συνθήκες διαβίωσης. Στις δηλώσεις αυτές καμία από τις διοικήσεις των ΜΚΟ δεν απάντησε προς προστασία των εργαζομένων.
Η απάντηση των κατοίκων της Μόριας ωστόσο υπήρξε άμεση: αρχικά εμποδίστηκε από τους ίδιους τους κατοίκους να περάσει η πορεία των προσφύγων μέσα από το χωριό. Οι κάτοικοι κατέβηκαν στο δρόμο χτυπώντας τις καμπάνες του χωριού και καλέστηκε λαϊκή συνέλευση στο κτίριο της κοινότητας όπου μετέβησαν νησιώτες από όλα τα μέρη. Το παρόν στη συνέλευση έδωσαν τόσο ο δήμαρχος Ανατολικής Λέσβου όσο και ο περιφερειάρχης. Στην διάρκεια της νύχτας δημιουργήθηκαν ομάδες που εκκίνησαν πογκρόμ εντός του χωριού. Για αρκετές ημέρες τριγύριζαν κουκουλοφόροι με ρόπαλα και στειλιάρια, κυνηγώντας όποιον πρόσφυγα έβλεπαν μπροστά τους, ενώ παράλληλα στην είσοδο και έξοδο του χωριού στήθηκε μπλόκο ατόμων το οποίο με face control απαγόρευε την είσοδο σε μετανάστες και σε εργαζόμενους/ες σε ΜΚΟ, ακόμη και σε όσους διαμένουν στο χωριό. Τόσο οι απροκάλυπτες επιθέσεις σε μετανάστες και εργαζόμενες σε ΜΚΟ όσο και οι απειλές έγιναν με την ανοχή της αστυνομίας και των τοπικών αυτοδιοικητικών οργάνων. Τα τάγματα εφόδου του πογκρόμ της Μόριας πετροβόλησαν σπίτια που διέμεναν εθελοντές, έσπασαν γραφεία οργανώσεων και αυτοκίνητα, απείλησαν και επιτέθηκαν λεκτικά και σωματικά με ρατσιστικό και ξενοφοβικό κίνητρο σε πρόσφυγες και εργαζόμενους σε ΜΚΟ. Στις 07/02/2020 συνελήφθησαν επτά άτομα που συμμετείχαν στα τάγματα εφόδου. Ωστόσο το μπλόκο στην είσοδο της Μόριας υφίσταται έως σήμερα, με συνεχόμενους ελέγχους και απειλές προς εργαζόμενους/ες.
Πολλά δημοσιοποιήθηκαν για την απόβαση των δυνάμεων ΜΑΤ στο νησί στις 24/02/2020, και κρίνουμε ότι δεν χρειάζεται να αναφερθούμε εκτενώς επί του παρόντος. Ωστόσο μετά την αποχώρηση των ΜΑΤ από το νησί η κατάσταση αναδιαμορφώθηκε για άλλη μια φορά. Οι ανακοινώσεις από τούρκικης πλευράς για το προσφυγικό και οι αυξημένες αφίξεις στη Λέσβο κλιμάκωσαν την κατάσταση και στις 29/02/2020 ξέφυγε από κάθε έλεγχο: στο λιμανάκι της Θερμής έγινε επίθεση ντόπιων/κατοίκων σε βάρκα προσφύγων, προπηλακισμός ατόμων που προσπάθησαν να δείξουν αλληλεγγύη στους πρόσφυγες, δημιουργήθηκε γενικότερο κλίμα βίας και οργής.
Ταυτόχρονα στήθηκαν μπλόκα κατοίκων στις εισόδους και εξόδους διάφορων σημείων του νησιού (Παναγιούδα, Λάρσο, καμπ της Μόριας, Λάμπους Μύλοι, Συκαμιά, Θερμή, εργοστάσιο ΔΕΗ κοντά στην πόλη της Μυτιλήνης). Σε κάποια από το μπλόκα αυτά, και κυρίως σε αυτό στη ΔΕΗ, στοχοποίησαν ευθαρσώς εργαζόμενους/ες σε ΜΚΟ, πετροβολώντας και διαλύοντας αυτοκίνητα και προβαίνοντας σε έλεγχο ταυτοτήτων. Σταματούσαν οχήματα ρωτώντας «είστε ΜΚΟ;», προέβησαν σε ολοσχερή καταστροφή αυτοκινήτων και βαν οργανώσεων ή αυτοκινήτων με ξένες/μη ντόπιες πινακίδες. Σημειώθηκαν ακόμη και στο κέντρο της πόλης άλλες τρεις επιθέσεις σε συναδέλφους αλλά ακόμη και σε φοιτητές «που έμοιαζαν με ΜΚΟ», καθώς και σε δύο νεαρούς εθελοντές ξένης οργάνωσης που επέβαιναν σε νοικιασμένο αυτοκίνητο. Στην έξαρση βίας να προστεθεί η επίθεση στο κέντρο υποδοχής «Stage 2» στη Συκαμιά το οποίο πυρπολήθηκε από τους κατοίκους. Σε πολλές παραλίες παρατηρήθηκαν περιπολίες μασκοφόρων προκειμένου να αποτρέψουν την προσάραξη βαρκών με πρόσφυγες. Την Δευτέρα 02/03/2020, ως αποτέλεσμα των ανωτέρω τραγικών καταστάσεων, πολλές διεθνείς οργανώσεις πήραν την απόφαση να αποσύρουν εθελοντές από το νησί καθώς δεν μπορούν να διασφαλίσουν την ασφάλεια τους.
Σε συνέχεια των παραπάνω, το Σάββατο 07/03/2020 χώρος που ανήκει σε ΜΚΟ στην περιοχή Καρά Τεπέ, όπου παρέχονται δραστηριότητες και μαθήματα σε πρόσφυγες, δέχτηκε εμπρηστική επίθεση. Οι εμπρηστές κατάφεραν να κάψουν ολοσχερώς τον χώρο του σχολείου που βρίσκεται στις εγκαταστάσεις. Την στιγμή της πυρκαγιάς Γερμανοί νεοναζί βρίσκονταν πλησίον του χώρου καταγράφοντας το γεγονός. Επίσης, τη Δευτέρα 09/03/2020 και την Τρίτη 10/03/2020 σημειώθηκαν ακόμα δύο βίαιες επιθέσεις εναντίον συναδέλφων διερμηνέων, εργαζόμενων σε ΜΚΟ που δραστηριοποιείται στο νησί.
Το όλο κλίμα και οι ήδη σημειωθείσες επιθέσεις οδηγούν στο σαφές συμπέρασμα ότι αυτή τη στιγμή οι εργαζόμενες και οι εργαζόμενοι σε ΜΚΟ στη Λέσβο έχουν στοχοποιηθεί από ακροδεξιές ομάδες που δρουν ανενόχλητα, ενώ δεν σταματούν οι επιθέσεις καθώς και οι νυχτερινές καταστροφές αυτοκινήτων. Αρκεί να ρίξει κανείς μια ματιά σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης συγκεκριμένων σελίδων και να δει τις ποικίλες αναρτήσεις εκφοβισμού: «Μετά από τα ΜΑΤ ο λαός οφείλει να αποπέμψει τις ΜΚΟ», «σειρά των ΜΚΟ: το επόμενο βήμα».
Όλα τα παραπάνω έλαβαν και λαμβάνουν χώρα εν μέσω εκκωφαντικής, σχεδόν καθολικής σιωπής από τις διοικήσεις των ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στη Λέσβο. Οι κυβερνητικές δηλώσεις για «κάποιες ΜΚΟ με σκοτεινό ρόλο» και άλλες που «υποκινούν επεισόδια με μετανάστες», που υποδαύλισαν την κατάσταση ακόμη περισσότερο, έμειναν αναπάντητες. Ακόμη και η δήλωση Κουμουτσάκου ότι οι μετανάστες διοργάνωσαν πορεία με καθοδήγηση των ΜΚΟ επειδή δυσαρεστήθηκαν με το μητρώο ελέγχου που ετοιμάζει η κυβέρνηση, έμειναν αναπάντητες.
Δεν έγινε καμία ενέργεια για τις απειλές, τις πέτρες, τα μαχαίρια, τις επιθέσεις σε εργαζόμενους/ες ΜΚΟ. Παρά τις προσχηματικές επιστολές που απευθύνουν οι διοικήσεις των ΜΚΟ στην ελληνική κυβέρνηση και τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, δεν πάρθηκε κανένα μέτρο, ούτε δόθηκε καμία οδηγία ασφαλείας στην κατεύθυνση της προάσπισης της ασφάλειας των εργαζομένων.
Επειδή είμαστε εργαζόμενοι/ες και όχι εθελοντές/τριες.
Επειδή πλέον δεχόμαστε απειλές και βία λόγω της εργασίας μας σε ΜΚΟ.
Επειδή οι εργοδότες ενώ έχουν γνώση της κατάστασης δεν παίρνουν θέση.
Ζητούμε από τις οργανώσεις οι οποίες δραστηριοποιούνται στη Λέσβο να λάβουν άμεσα όλα τα απαραίτητα μέτρα για την ασφάλειά μας ως οφείλουν. Η μέχρι τώρα ολιγωρία και παντελής απουσία των διοικήσεων, παρά τη γνώση όλων των γεγονότων, δεν αποσοβεί σε καμία περίπτωση την ευθύνη που έχουν ως εργοδότες. Αφορά την ασφάλεια των εργαζομένων και οφείλουν να πάρουν θέση.